از دولت نامسعود ترکمن ها را چه سود؟
به مناسبت روز جهانی زبان مادری
نزدیک به یک دهه پیش، بیش از٨٠٠ تن از شهروندان ترکمن اهل ترکمن صحرا متشکل از فعالین فرهنگی، نخبگان، فرهنگیان، هنرمندان، دانشجویان، مهندسین، پزشکان و شهروندان عادی نامه ای سرگشاده به رئیس جمهور وقت فرستادند و خواستار حق طبیعی خود، تدریس زبان مادری بر اساس اصل پانزده قانون اساسی شدند.
متن کامل این نامه در سایتهای مختلف اینترنت نشرداده شد و به موهبت درایت فرزندان ترکمن صحرا در آرشیو بین المللی اینترنت نیز چندین بار ثبت شد تا در آینده گواهی تاریخ باشد.
در طول این یک دهه اخير، چندین دولت و با نامهای مختلف آمدند و رفتند ولی متأسفانه برای ترکمنهای ایران هیچ تغيير مثبتی به ارمغان نیاوردند، آب از آب تکان نخورد. و هنوز هم در به همان پاشنه ی قدیم می چرخد.
در عرض این چند سال اما، ترکمن صحرا چند پارچه شد. نام ترکمن صحرا از نقشه ایران زدوده شد. ترکمن صحرا به زباله دان استانهای دیگر تبدیل گردید.
در عرض این چند سال، انتصاب افراد غیر بومی و غیر متخصص، عدم تخصیص بودجه مناسب، نبود برنامه توسعه و رشد ترکمن صحرا موجب فجایع محیط زیستی، بیکاری و عقب‌ماندگی اقتصادی در ترکمن صحرا شد.
دولت جهت برهم ِ زدن ترکیب اتنیکی ترکمن صحرا، اقوام غیر بومی را از استانهای دیگر کشور به ترکمن صحرا انتقال می دهد و این سیاست را « رنگین کمان اقوام» نام گذاری کرده اند. این مسئله نیز بدنبال شهرک سازی بی رویه و تبدیل چراگاهها به مراکز مسکونی به مشکلات موجود افزوده شد. سیاستهای آشکارا ضدمردمی دولت به شکاف هرچه بیشتر حکومت و شهروندان انجامید.
آخرین حربه ی حکومت به روی کار آوردن رئیس جمهور ترک زبان با شعار «وفاق ملی » بود. و اولین سخنرانی ایشان در خارج از کشور، در جمع ایرانیان مقیم نیویورک، تهدید ملت های ساکن ایران وعلم کردن چماق جدایی طلبی بود.
برچسب جدایی طلبی حربه ای آشنا جهت سرکوب مطالبات ملی است. در واقع این شعار و علم کردن چماق جدایی طلبی نقطه ثقل حکومت ایران، سلطنت طلبان، گروههای سیاسی پان فارس، اسرائیل و آمریکا، گروههای سیاسی چپ و راست سراسری فارس زبان داخل و خارج از کشور است.
این سخنرانی پیامی جز ناتوانی دولت جدید در درک مسئله ی ملی در ایران برای ملت های ساکن کشور نداشت.
سیاست تحقیر ملتهای ساکن ایران
درطول صد سال اخیر دولت های سلطنتی و جمهوری اسلامی به موازات سیاست به حاشیه راندن مسئله ی ملت های ایران، سیاست استحاله فرهنگی، تحقیر و تمسخر فرهنگ، زبان ، تاریخ ، زدودن هویت ملی و زبان مادری ملت های ساکن ایران را پیش بردند. با پیروی از سیاست شناخته شده ی غرب « ده استراتژی دولت ها و رسانه ها جهت کنترل ملتها » ، جهت تغییر اذهان عمومی، مفاهیم و گفتمانهای واقعی را از معانی اصلی و واقعی آن تهی نموده و گفتمانهای جدید جعل و جایگزین کردند.
و بدین ترتیب در ادبیات روزمره ی قوم فارس زبان و حکومت، جهت مغشوش کردن اذهان عبارتهای «اقوام»، « اهل سنت» ، «سهم» ، جایگزین مفاهیم ملت و مسئله ملی شد. تئوریسینهای چپ و راست، پان فارسهای سلطنت طلب، ایرانشهریان و مدرسین حکومتی همه دست به دست هم دادند تا با استعمال مستمر این واژه‌ها، بخیال خویش ملتهای ساکن ایران را تحقیر نموده و مسئله ی حق تعیین سرنوشت و حقوق مصرحه در قانون اساسی در مورد حقوق ملت های ایران را به فراموشی سپارند.
در مورد انتخاب مدیران و نمایندگان صادق ترکمن معیار «رزومه» مطرح شد. گفتمان « داشتن و نداشتن رزومه» باب شد. به ترکمنها تلقین شد که رزومه ندارند. پس، توانایی مدیریت و بر عهده گرفتن سرنوشت تركمن صحرا را هم ندارند. عده‌ای حتی، به این یاوه گویها باور کردند و در رسانه‌ها قلم فرسایی نمودند.
از طرفی دیگر درعرض این چند سال دولت قشر خادمان محلی و چاپلوسان را تربیت کرد. به عنوان « سهم» و پاداش ، در ازای « پشتکاری شبانه روزانه ی» ایشان چند نفر از آنها را به مجلس هم فرستاد. درچارچوب موضوعات « مجاز» به آنها اجازه داده شد حتی انتقاداتی را هم مطرح کنند. واگر کوچه‌ای آسفالت شد و یا بعد از هزار سال به روستایی برق رسید، آنقدر در بوق و کرنا دمیدند که گویا شق القمرکرده اند. انگار که مسئله ترکمنهای ایران فقط آسفالت شدن یک کوچه است.
اخيرا در ترکمن صحرا جشنواره روز جهانی زبان مادری تبلیغ میشود. جالب اینکه در پوسترها و ویدئوهای تبلیغاتی این جشنواره ی فرمایشی از تصاویر و ویدیوی کلاس درس زبان ترکمنی کشور همسایه، ترکمنستان استفاده شده است !
این مسئله که در ایران و تركمن صحرا حتی یک عکس هم از کودکان ترکمن در کلاس درس زبان ترکمنی پیدا نشده و سازنده گان این تبلیغات مجبور به جعل شده اند خود گویای حقیقت تلخ وضعیت زبان مادری در بین ترکمنهای ایران است.
تلاش فرزندان صادق ترکمن صحرا در مطرح کردن مسئله ی برسمیت شناخته شدن زبان ترکمنی البته قابل تقدیر است. متأسفانه این معضل با برگزاری همایش های فرمایشی و برنامه‌های به اصطلاح « شاد و متنوع» رقص و آواز نمایشی حل نمی شود.
اگر این دولت، دولت وفاق ملی است پس چرا نصف جمعیت ایران از ابتدایی‌ترین حق تدریس به زبان مادری محروم است؟
اگر تدریس به زبان مادری خطری برای تمامیت ارضی است، پس چرا فقط ارمنیان ساکن ایران از حق تدریس به زبان مادری برخوردار هستند و تمامیت ارضی کشور تهدید نشده است؟
دولت ایران که ادعای مبارزه با امپریالیسم و صهیونیزم می کند، با زیر پا گذاشتن ابتدایی‌ترین حقوق ملتهای ایران، چه تفاوتی با دولت صهیونیستی اسراییل دارد که زندگی را برای فلسطینیان حرام کرده است؟
مسئله ایران فقط حکومت ایران نیست، بلکه قوم فارس و فرهنگ نژادپرستی حاکم را نیز شامل میشود. کنشگران و رسانه های اسراییلی( هاآرتص) علناً از سیاست آپارتایدی دولت صهیونیستی در ارتباط با فلسطینیان انتقاد میکنند و دولت و اکثریت شهروندان را که از سیاست نژادپرستانه دفاع میکنند، به یک اندازه گناهکار، مسئول و جوابگو میدانند.
آیا در ایران کسی از قلم بدستان قوم فارس، حتی یک نفر، چه از راست، چه از چپ در مورد ستم مضاعف بر علیه ملت های ساکن ایران در این چهار دهه چیزی نوشته و از حقوق بر حق آنها دفاع کرده است؟
برعکس ، قلم بدستان قوم فارس تحقیر زبان، فرهنگ و تاریخ ملتهای ساکن ایران را در دستور روز خود قرار داده‌اند و ازهر فرصتی جهت برخ کشیدن تاریخ کاذب ایرانشهری استفاده میکنند. این مسئله اصلی ایران امروز در تصویر بزرگ است.
نقطه اوج عدم ظرفیت قوم فارس در پذیرش حقیقت عینی جامعه ایران، یعنی وجود و حضورملتها و زبانهای دیگر در ایران در همایش هفته فرهنگی تبریز بود. به رئیس جمهور کشور مسعود پزشکیان بهنگام قرائت شعری از شهریار بزبان ترکی، تذکر داده شد.
ایران موطن همه شهروندان ساکن ایران است. سند مالکیت ایران فقط بنام قوم فارس صادر نشده است. حکومت ایران و قوم فارس باید شیوه ی همزیستی مسالمت آمیز ، برابر حقوق، متمدن و احترام آمیز را در کنار ملتهای ایران یاد بگیرند.
با آمد ن و رفتن دولت ها و انتخاب نماینده مجلس، مسئله ملی ترکمن ها حل نمی شود. مسئله ملی ترکمن ها و همه ملت های ساکن ایران تنها با به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوست آنها و بر آورده ساختن مطالبات به حق آنها از طریق انتخاب افراد کاردان و صادق با شعور ملی حل خواهد شد.
مطالبات ملی ترکمن ها شامل تشکیل یک استان واحد بنام ترکمن صحرا، اداره ارگان های اجرایی و محلی توسط خود ترکمن ها و آموزش زبان ترکمنی در مدارس استان ترکمن صحرا است.
در عرض این چند دهه ی اخیر دنیا تغییرکرده است. علیرغم ممنوعیت تدریس زبان مادری ملتهای ساکن ایران، در عصر اینترنت، تبادل اطلاعات و اخبار تسریع یافته است. ارتباط ، همسایگی و همجواری ملتهای ساکن ایران با خویشاوندان خود در آنسوی مرزهای کشور، در حفظ زبان و اصالت ملی کمک میکند. و این شرایط ، خط بطلان برسیاست استحاله، تحقیر زبان و فرهنگ ملت های ساکن ایران توسط حکومت ایران میکشد. حکومت ایران چاره‌ای جز برسمیت شناختن مطالبات بحق ملتهای ایران و احترام به دیگر فرهنگها ندارد.
با آرزوی موفقییت برای فعالین مدنی ترکمن صحرا، روز جهانی زبان مادری را تبریک می گوییم!
« دیلیم بار، ایلیم بار !»
ترکمن صحرا بیرلشیک قوراماسی
۱۹ فوریه ۲۰۲۵